Wat is een Familieopstelling?
Hoe werkt een familieopstelling? Voor wie is het en wanneer doe je het?
Steeds meer mensen hebben wel eens gehoord van een familie opstelling. Misschien heb je een boek erover gelezen (tip: De Fontein, Els van Steijn) of raakte je geïnteresseerd toen iemand zijn ervaring erover deelde. Wellicht is een familieopstelling jou aangeraden als onderdeel van een bepaalde therapie of coachingstraject. Maar wat is het nu precies? En wanneer is een familie opstelling een goed idee?
In dit artikel geeft systemisch coach en opsteller Jolijn Fiddelaers een korte uitleg over het fenomeen familieopstellingen. Jolijn begeleidt o.a. Familie Opstellingen en Ondernemers Opstellingen in groepen (bv maandelijks in Amsterdam IJburg bij Stadsoase Naar Zee) en in individuele sessies (in haar praktijkruimte in Amersfoort).
Familieopstellingen zijn een vorm van systemisch werk
Systemisch werk (of: opstellingenwerk) gaat ervan uit dat elk 'systeem' een natuurlijke orde heeft. Denk hierbij bv aan een ecosysteem! Maar ook mensen die interactie hebben en met elkaar in relatie zijn vormen een systeem. Denk hierbij aan een partnerrelatie, een familiesysteem, een organisatie of de samenleving als geheel.
In de natuur en in het systemisch werk zien we dat er een disbalans ontstaat wanneer de natuurlijke orde binnen een systeem verstoord is. Dit veroorzaakt moeilijkheden voor zowel het gehele systeem als de afzonderlijke onderdelen ín het systeem. Daartegenover staat: wanneer de natuurlijke orde in acht wordt genomen, kunnen zowel het geheel als de afzonderlijke onderdelen zich goed ontwikkelen. Dat resulteert in een gezond en rijk systeem.
Wat blijkt uit het systemisch werk: in een familieopstelling krijgt het familiesysteem de ruimte om zijn natuurlijke orde te hervinden.
Binnen het systemisch werk krijgt het familiesysteem (en de familieopstelling) een bijzondere plek omdat blijkt dat wij mensen sterk gevormd worden door de ervaringen die we in onze vroege kinderjaren opdoen. Wil je je huidige systeem (bv je liefdesrelatie, gezinsleven, werk, of plek in de maatschappij) verbeteren? Dan is het een goed idee om eens naar je eerste systeem te kijken: het familiesysteem van je gezin van herkomst.
De grondlegger van het systemisch werk en familieopstellingen is Bert Hellinger (1925 - 2019).
Hoe werkt een familieopstelling?
In familieopstellingen worden enkele elementen opgesteld die een belangrijk rol hebben in het familiesysteem; bv een vader, een moeder en het kind. Dit kan bv middels representanten (in een groepsopstelling) of houten poppetjes (in een individuele sessie).
Zodra het familiesysteem in kaart is gebracht worden onderlinge verhoudingen en dynamieken zichtbaar. Dit klinkt heel simpel en dat is het ook. Wat het bijzonder maakt is dat er in een familieopstelling ook emoties of gevoelens aan de oppervlakte kunnen komen die tot dan toe wellicht verborgen of opgeslagen waren. Behalve dat een opstelling inzicht geeft in de onderlinge verhoudingen en dynamieken, is het óók een middel om onverwerkte emoties of gebeurtenissen een plek te geven. Dit is minder dramatisch dan je je misschien voorstelt! Meestal blijkt dat wanneer 'het er mag zijn' in de veilige setting van een familieopstelling, er als vanzelf heling plaatsvindt.
Wat blijkt is dat wanneer 'het oude' een plekje krijgt, 'het nieuwe' zich vrij kan ontwikkelen. Een familieopstelling maakt je vrij voor jouw eigen pad.
Een familieopstelling begint en eindigt altijd met 'het nu'. Soms blijkt het nodig om even terug te gaan naar een oude gebeurtenis waarvan de impact is opgeslagen in ons DNA, maar altijd is het hier en nu de belangrijkste waarde en de belangrijkste graadmeter. Wat bekrachtigt jou om je eigen pad te kunnen gaan? Hoe kun jij in het hier en nu groeien en bloeien? Hoe kun jij jezelf bevrijden van (eeuwen)oude patronen en jouw beste leven leiden? Als dit jouw interesse heeft dan is een familieopstelling waarschijnlijk een goed idee voor jou.
Representeren in een familieopstelling
Ook als je niet een eigen vraag of thema inbrengt is een familieopstelling een heel waardevolle ervaring. Wanneer je als deelnemer bij een opstelling van iemand anders aanwezig bent dan noemen we dat representeren. In het representeren krijg je inzicht in de natuurlijke orde van familiesystemen én je ervaart aan den lijve hoe bevrijdend het is als een systeem zijn natuurlijke orde hervindt. Er is geen voorkennis nodig om te kunnen representeren! Iedereen kan het en je wordt ter plekke begeleid.
Het representeren is de beste manier om kennis te maken met het opstellingenwerk en de werkwijze van een opsteller, want elke opsteller werkt op zijn of haar eigen manier. Het is aan te raden om bij diverse opstellers te representeren om te onderzoeken wat bij jou past.
Op de agenda van Shapeshift.today staan altijd enkele data gepland voor Opstellingen dagen. Van harte welkom om een keer deel te nemen!
Zijn familieopstellingen gevaarlijk?
Familieopstellingen an sich zijn zeker niet gevaarlijk: de basis is simpel en in principe kan elke volwassene mee doen met een familieopstelling. Je hebt in elk moment zelf de keus voor een 'ja' of een 'nee' en je hoeft deze niet te verantwoorden. We werken met wat er is en alles mag er zijn. Dat geldt zowel voor de vraaginbrenger als voor alle representanten.
Wel is het belangrijk dat de opstelling goed begeleid wordt zodat eventuele (oude) emoties en gevoelens die een familieverhaal kan oproepen een goede plek krijgen. Het opstellen is een vak en een opsteller is getraind om alle aanwezigen te begeleiden. Doe zelf wat onderzoek naar hoe de opsteller van jouw keuze te werk gaat, vraag om informatie en ga een keer vrijblijvend meedoen.
Blijf je het eng of gevaarlijk vinden dan is mijn simpele advies: niet doen! Het opstellingenwerk is misschien niet jouw ding. Echter, heel veel mensen gingen je voor en zijn erg enthousiast over wat ze in het opstellingenwerk ervaren en over de uitwerking die een familieopstelling op hun eigen leven heeft gehad.
Is een familieopstelling iets voor mij?
Hierop kan ik alleen maar antwoorden: kom het zelf ervaren! Vind in de AGENDA van Shapeshift.today een datum die jou past en reserveer je plek. Of maak eens een AFSPRAAK voor een individuele sessie waarin we in alle rust samen gaan kijken naar jouw systeem. Neem vrijblijvend contact met me op voor meer informatie. Ik sta je graag te woord
Jolijn Fiddelaers
06-10331978
jolijn@shapeshift.today
Meer lezen over dit onderwerp?
Zie ook het blog: "Groeien? Van magische plek naar dienende plek"
https://www.shapeshift.today/post/groeien-van-magische-plek-naar-dienende-plek
Lees ook: "Excelleren? ga verder dan zij"
https://www.shapeshift.today/post/excelleren-ga-verder-dan-zij